نام دارو بتامتازون رده درمانی: داروهای کورتیکواستروئید. اشکال دارویی : آمپول، قرص، قطره، پماد از عوارض
مواد مصرف داروی بتامتازون
بتامتازون برای درمان جایگزینی در نارسایی غده فوق کلیوی استفاده می‌شود. این دارو همچنین در درمان علامتی اختلالات التهابی و آلرژیک در جهت سرکوب کردن سیستم ایمنی، هیپرپلازی مادرزادی غده فوق کلیوی و تحریک بلوغ ریوی جنین در زایمانهای زودرس و ادم مغزی نیز مؤثر است.
از این دارو به شکل تزریق اینتراتکال یا اپیدورال برای کاستن از دردهای ناشی از متاستازهای استخوانی در بدخیمی‌ها یا مواردی که دردهای کمر به شکل رادیکولر هستند نیز استفاده شده‌است.
توصیه‌ها
- استفاده طولانی مدت بتامتازون می‌تواند منجر به مهار رشد شود.
- به دنبال مصرف این دارو ممکن است آزمون‌های بررسی عملکرد محور هیپوتالاموس-هیپوفیز –غده فوق کلیوی دچار اختلال شود.
- در افراد مسن و به خصوص خانم‌های یائسه، احتمال ایجاد پوکی استخوان و فشار خون بالا، افزایش می‌یابد.
- در صورت نیاز به جراحی یا درمان اضطراری و نیز مصرف دارو در بیماران دیابتی، باید احتیاط کرد.
- تزریق داخل مفصلی این دارو در مواردی مثل:
جراحی ترمیمی‌مفاصل، اختلالات انعقادی خون، شکستگی داخل مفصلی، عفونت اطراف مفصل یا سابقه ابتلاء به آن، پوکی استخوان اطراف مفصل به دلایلی غیر از آرتریت و مفصل ناپایدار نباید مصرف شود.
- این دارو برای پیشگیری از سندرم زجر تنفسی نوزادان و در صورت وجود آمنیونیت، عفونت یا تب، عفونت باهرپس، عدم کفایت جفت و پارگی زودرس غشاء نیز نباید مصرف شود.
- برای به حداقل رساندن تحریک گوارشی شکل خوراکی بتامتازون باید بعد از غذا مصرف شود.
- از قطع ناگهانی مصرف دارو بعد از استفاده طولانی(بیش از ۳ هفته) پرهیز شود.
- در طول درمان، مصرف سدیم بایستی محدود شده و مصرف مکمل‌های حاوی پتاسیم توصیه می‌شود.
- معاینات چشم پزشکی در طول درمان دراز مدت، به‌طور مرتب باید انجام گیرد.
نحوه مصرف آمپول بتامتازون ال آ عوارض چیست
قبل از استفاده از این دارو شما بایستی تمامی‌اطلاعاتی را که برای آگاهی شما بر روی جعبه یا درون آن تهیه شده است را به دقت مطالعه نمایید. در صورتی که سوالی درباره چگونگی مصرف آمپول خود دارید از پزشک خود بپرسید.
در صورتی که از قرص بتامتازون ال آ استفاده می‌نمایید بهتر است آن را همراه مقدار کافی آب یا شیر مصرف نمایید. دوز تجویز شده این دارو بر اساس پاسخ بدن شما و همچنین شدت مشکلتان تعیین می‌گردد. در صورتی که شما روزانه از دوز معینی مصرف نمی‌کنید بهتر است برنامه دارویی خود را به صورت مکتوب و به شکل جدولی برای روزهای هفته یادداشت نمایید تا بدین شکل از فراموش کردن مقدار داروی خود جلوگیری نمایید.
به شما توصیه می‌شود تا دوز داروی خود را به بیش از دوز تجویز شده برای شما افزایش ندهید. این کار شما را مستعد عوارض جانبی ناخواسته این دارو می‌کند. همچنین به شما توصیه می‌شود تا داروی خود را بدون مشورت با پزشک خود قطع یا کاهش ندهید. برخی مشکلات شما ممکن است به دنبال قطع این دارو بدتر گردد.
عوارض جانبی بتامتازون:
بتامتازون همراه با اثرات مورد نیاز خود، ممکن است موجب برخی اثرات ناخواسته نیز شود. اگر چه تمام این عوارض جانبی ممکن است رخ ندهد، اما اگر اتفاق بیفتند، ممکن است به توجه پزشکی نیاز داشته باشند.
در صورتی که هر یک از عوارض جانبی رخ داد، فوراً به سراغ پزشک یا پرستار خود مراجعه کنید:
- مریضی نامشخص
- نابینایی
- نفخ
- مدفوع سیاه، قیری یا خونی
- ناخن و لب‌های آبی
- دید تار
- درد استخوان
تاثیر بتامتازون بر استخوان‌ها
- نقص عملکرد روده یا مثانه
- برامدگی نرمی‌روی سر نوزاد
- تغییر در توانایی دیدن رنگ‌ها، به خصوص آبی یا زرد
- تغییر در رنگ پوست، درد، حساسیت و یا تورم پاها
- درد قفسه سینه و یا ناراحتی سینه
- لرز
- یبوست
- سرفه
تاثیرات و عوارض بتامتازون بر بدن
- سرفه‌‌‌ای که گاهی خلط بزرگی به دهان می‌آورد
- ادرار تیره
- کاهش قد
- کاهش میزان ادرار
- کاهش دید
- تنفس دشوار، سریع و پر سر و صدا
- دشواری در بلعیدن
- رگ‌های گردن گشاد شده
- دلسردی
- خشکی دهان
- خستگی مفرط و یا ضعف مفرط
خستگی ناشی از مصرف بتامتازون
- درد چشمی
- مردمک چشم‌های از حدقه چشمش بیرون زده
- ضربان قلب تند و نامنظم
- احساس ناراحتی یا خالی بودن
- تب
- احساس کلی ناراحتی و یا بیماری
- سردرد
سردرد حاصل از بتامتازون
- کهیر، جوش پوستی
- ضعف در التیام زخم‌ها
- تعریق شدید
- افزایش تشنگی
- سو‌هاضمه
- تنفس نامنظم
- تحریک پذیری
- کاهش اشتها
- کهیرهای بزرگ، مانند تورم روی صورت، پلک‌ها، لب‌ها، زبان، گلو، دست‌ها، پاها، یا اندام‌های جنسی
- گیجی، سر گیجه و یا غش کردن
- درد کمر یا پهلو
بتامتازون باعث چه دردهایی می‌شود؟
- انقباض عضلانی، درد، حساسیت یا ضعف ماهیچه
- تهوع
- عصبی شدن
- رخوت یا سوزش در دست‌ها، پاها و یا لب‌ها
- درد کمر، دنده‌ها، بازوها و یا پاها
- درد در سینه، کشاله ران و یا پاها، به خصوص ران،
- درد و تورم مفاصل
- درد معده، پهلو، یا شکم، که احتمالاً به کمر می‌رود
دردهای حاصل از بتامتازون
- پوست رنگ پریده
- تپش در گوش
- پف و یا تورم پلک یا اطراف چشم‌ها، صورت، لب‌ها، یا زبان
- قرمزی، درد و یا خارش پوست
- درد بالای شکم بالا و سیری
- تشنج
- سردرد شدید و ناگهانی
- ضربان قلب آرام
از عوارض بتامتازون چه می‌دانید؟
- صحبت کردن نا واضح
- انزال شکم
- درد ناگهانی معده یا سوزش معده
- از دست دادن ناگهانی هماهنگی
- ضعف شدید و ناگهانی و یا بی حسی در بازو یا پا
- تورم صورت، انگشتان، پاها و یا پایین پاها
- مشکلات تمرکز
- مشکل در خوابیدن
- خستگی یا ضعف غیر عادی
- افزایش وزن
- زردی چشم‌ها و یا پوست
برخی از این موارد ممکن است نیاز به توجه پزشکی ندارند. این عوارض جانبی ممکن است در طول درمان خوب شوند چون بدن خود را با دارو تنظیم می‌کند. همچنین، پزشکان ممکن است قادر به گفتن راه‌هایی برای پیش گیری یا کاهش برخی از این عوارض جانبی باشند.
تاثیر بتامتازونبر خواب
اخطار بتامتازون در بارداری:
بتامتازون به گروه بارداری C توسط FDA مربوط داده شده است. مطالعات حیوانی شواهدی از مشکلاتی را نشان داده اند که در آن کورتیکواستروئیدهای خوراکی و یا استروئید به طور روزانه اعمال می‌شوند. نشان داده شده است که بتامتازون در خرگوش‌های باردار منجر به ایجاد نقص‌هایی در جنین شده است.
هیچ داده‌های کنترل شده‌‌‌ای در دوران بارداری انسان وجود ندارد. نشان داده شده است که بتامتازون از جفت جدا شده است. بتامتازون تنها زمانی برای استفاده در دوران بارداری توصیه می‌شود که هیچ گزینه دیگری وجود نداشته باشد و سودش بیشتر از ریسک است.
بتامتازون در بارداری
هشدارهای مربوط به بتامتازون در شیردهی:
هیچ اطلاعاتی در مورد دفع بتامتازون در شیر انسان وجود ندارد. تولید کننده توصیه می‌کند که با توجه به پتانسیل واکنش‌های منفی جدی در نوزادان شیرده، باید تصمیم گرفته شود که شیردهی کم شود.
تداخلات بتامتازون:
همیشه مهم است که با پزشک و داروساز خود درباره تمام داروهایی را که مصرف می‌کنید صحبت کنید.
این شامل داروهای تجویزی، داروهای غیر تجویزی (OTC)، ویتامین‌ها و مکمل‌های مواد مغذی، پودر پروتئین، و غیره، درمان‌های گیاهی و هر گونه مواد غیر قانونی یا تفریحی می‌باشد.
بتامتازون موضعی با داروهای دیگر تداخل ندارد.
با این حال، اگر از محصول دیگری استفاده می‌کنید که پوست شما را آزار می‌دهد و یا حساس می‌کند، پوست شما حتی بیشتر حساس تر هم می‌شود.
تداخلات دارویی بتامتازون
دوز مصرفی بتامتازون:
بتامتازون موضعی درصدش کمتر از 0.5 درصد از پماد مرطوب کننده و یا لوسیون است. پس از مالش بتامتازون موضعی به منطقه آسیب دیده، آن را در معرض هوا قرار ندهید:
- ناحیه را با بانداژ یا مواد دیگر نپوشانید.
- تا زمانی که پزشک به شما نگوید که این کار را انجام دهید، بتامتازون را به صورت، زیربغل یا کشاله ران خود نزنید.
- بیش از 50 گرم بتامتازون را یک هفته به پوست خود نمالید.
عملکرد بتامتازون در بدن
عملکرد این دارو به این صورت است که پاسخ ایمنی بدن را در برابر شرایط مختلف تغییر می‌دهد و منجر به کاهش التهاب می‌شود. بتامتازون در درمان بیماری‌های مرتبط با کاهش عملکرد غده آدرنال استفاده می‌شود. همچنین این دارو جهت درمان التهابات شدید ناشی از برخی موارد خاص از جمله آسم و آلرژی شدید, آرتریت روماتوئید، کولیت اولسراتیو، اختلالات خاص خون، لوپوس، اسکلروز متعدد و برخی از شرایط پزشکی چشم و پوست تجویز می‌شود. علاوه بر این, بتامتازون ممکن است در طول درمان برخی از سرطان‌ها از جمله سرطان خون استفاده شود.
در حقیقت این دارو با عبور از غشاء سلولی به گیرنده‌های خود در سیتوپلاسم متصل شده و کمپلکس دارو-گیرنده وارد هسته سلولی می‌شود. این کمپلکس با اتصال به نواحی خاصی از DNA موجب تحریک روند رونویسی mRNA و به دنبال آن ساخت آنزیم‌هایی می‌گردد که درنهایت مسئول اثرات سیستمیک کورتیکواستروئیدها می‌باشند. این دارو با جلوگیری از تجمع سلول‌های التهابی درناحیه التهاب، مهار فاگوسیتوز و آزاد شدن آنزیم‌های مسئول در التهاب و مهار ساخت و آزاد شدن واسطه‌های شیمیایی التهاب اثرات ضدالتهابی خود را اعمال می‌کند.
نکاتی که در ارتباط با مصرف پماد بتامتازون باید بدانید
- مصرف کم و یا متوسط این دارو در کوتاه مدت عوارضی ندارد.
- مصرف پماد بتامتازون در دوران بارداری و شیردهی بی خطر است اما برای مصرف انواع دیگر داروی بتامتازون حتما با پزشک خود مشورت کنید.
- در صورت بروز حساسیت دارویی از ادامه مصرف این دارو صرف نظر کنید.
- هرگز دارو را به شخص دیگری حتی با علائم مشابه خودتان تجویز نکنید.
- دارو را بیش از دوز تجویز شده توسط پزشک، مصرف نکنید.
- چنانچه دچار عفونت پوستی هستید به طور خودسرانه از این دارو استفاده نکرده و قبل از مصرف پزشک را مطلع کنید.
- از وارد شدن این دارو به نقاط حساس بدن مثل چشم‌ها، بینی و دهان خودداری کنید.
- علایم بیماری پوستی شما معمولا بعد از دو هفته درمان با این دارو باید بهبود پیدا کند. چنانچه این بهبودی حاصل نشد به پزشک مراجعه کنید.
- پس از استفاده از این پماد پوست را نپوشانید.
- اگر از بتامتازون در ناحیه پوشک بچه استفاده می‌کنید، از پوشک تنگ یا شلوار پلاستیکی استفاده نکنید. این کار باعث افزایش عوارض جانبی دارو می‌شود.
- بدون مشورت کردن با دکتر خود، سایر محصولات پوستی را در ناحیه تحت درمان قرار ندهید.
منبع : dard